Ένα οδοιπορικό 30 χρόνων για την αποχέτευση του Πόρτο Ράφτη

1990

Το καλοκαίρι  του 1990 ο  Δήμος Μαρκοπούλου με πρωτοβουλίες του αείμνηστου δημάρχου Γιάννη Μεθενίτη καταφέρνει να εντάξει την Αποχέτευση και το Βιολογικό καθαρισμό του Δήμου στα διάφορα ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης. Το πρώτο πρόγραμμα ένταξης ήταν το  ENVIREG που αφορούσε δράσεις καταπολέμησης της μόλυνσης της θάλασσας και την προστασία των παράκτιων ζωνών.

1992 (Δήμαρχος Κατσίκης Νικόλαος)

Ανατίθεται από την πολιτεία στην ΕΥΔΑΠ ο σχεδιασμός και οι μελέτες των έργων Αποχέτευσης της Αττικής για λόγους οικονομικούς περιβαλλοντικούς και τεχνικούς ώστε να γίνει ο σχεδιασμός όλων των έργων από έναν ενιαίο φορέα.

Η πρώτη επιλογή της ΕΥΔΑΠ για την αποχέτευση του Δήμου ήταν μία θέση στη Βραυρώνα εκτός αρχαιολογικού χώρου.

Για διάφορους παρασκηνιακούς λόγους η πρόταση δεν προχωρά και τότε ως εναλλακτική προτάθηκε η κατασκευή ενός ΚΕΛ στην Περιοχή του Αεροδρομίου(Σήμερα ΚΕΛ Κορωπίου – Παιανίας).

1994

Ο Δήμος Μαρκοπούλου αξιοποιώντας την παράκτια πόλη του Πόρτο Ράφτη εξασφαλίζει την πρώτη χρηματοδότηση από το ENVIREG για την κατασκευή του ΚΕΛ Μερέντας ύψους 570.000.000 δραχμές.

1996

Λαμβάνεται η Απόφαση Ε(96)3194/τ. της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών  Κοινοτήτων βάση της οποίας χορηγήθηκε προς το δήμο Μαρκοπούλου το 1966 συνδρομή ύψους 10.478.000 ευρώ + 20% από εθνικού πόρους, σύνολο 13.095.000  ευρώ  για τα έργα  που περιγράφει αναλυτικά η απόφαση. 

Η χρηματοδότηση προέρχονταν από το κοινοτικό πρόγραμμα EVIREG που αφορούσε δράσεις καταπολέμησης της μόλυνσης της θάλασσας και την προστασία και αποκατάσταση των παράκτιων ζωνών και ο Δήμος Μαρκοπούλου, αξιοποιώντας την παράκτια πόλη του Πόρτο Ράφτη μπήκε στο πρόγραμμα.

Τα έργα που προβλέπονταν ήταν:

1. Αποχέτευση Μαρκοπούλου

Οριστικός αποχετευτικός αγωγός  100%

Κεντρικός αποχετευτικός αγωγός    14.700 μ.

Αντλιοστάσια ΚΑΑ ολικής ισχύος 1138 KW   4 τεμ. 

Συλλεκτήρες περιοχής Μαρκοπούλου 7.958 μ. 

Συλλεκτήρες  περιοχής Πόρτο Ράφτη     18.054 μ.

Αντλιοστάσιο εισόδου στο βιολογικό  126 KW 1τ

• Αποχέτευση Καλυβίων

Οριστική μελέτη Αποχέτευσης   100%

Εσωτερικό αποχετευτικό δίκτυο   9.500 μ.

Κεντρικός αποχετευτικός αγωγός (ΚΑΑ)   3.900 μ.

• Αποχέτευση Κουβαρά

Οριστική μελέτη αποχέτευσης   100%

Εσωτερικό αποχετευτικό δίκτυο  2.000 μ.

Κεντρικός αποχετευτικός αγωγός (ΚΑΑ)   3.900 μ.

• Επέκταση Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων Μερέντας (ΚΕΛ) για 40.000 ισοδύναμους κατοίκους  

Προβλεπόμενη έναρξη εργασιών:  1 Ιανουαρίου 1996

Προβλεπόμενη περάτωση: 31 Δεκεμβρίου 1999

Τα δίκτυα αποχέτευσης των Καλυβίων & Κουβαρά ολοκληρώθηκαν, το Μαρκόπουλο απέκτησε δίκτυο 15.000 μ αντί 7.958 μ. που προβλέπονταν και στο Πόρτο Ράφτη μέχρι και σήμερα, 26 χρόνια μετά, δεν έχει κατασκευαστεί ούτε ένα μέτρο αγωγού ενώ το πρόγραμμα στηρίχτηκε στο Πόρτο Ράφτη για δράσεις καταπολέμησης της μόλυνσης της θάλασσας και την προστασία και αποκατάσταση των παράκτιων ζωνών

Κι αυτό κατά παράβαση της Απόφασης χρηματοδότησης, η οποία στο παράρτημα VI που αναφέρεται στην τήρηση των διατάξεων  και των κοινοτικών πολιτικών, στην παράγραφο 4 αναφέρει: «Αν από την έρευνα διαπιστωθεί τελικώς ότι οι όροι και οι διατάξεις της απόφασης και της κοινοτικής πολιτικής δεν έχουν τηρηθεί και ότι δεν ελήφθησαν διορθωτικά μέτρα από το κράτος μέλος, η αρωγή μειώνεται ή παύει».

2003 (Δήμαρχος Μαγουλάς Φώτιος)

Το 2003 η ΕΥΔΑΠ διαπιστώνει ότι το ΚΕΛ Μερέντας «δεν έχει τη δυνατότητα να δεχθεί τα λύματα της περιοχής του Πόρτο Ράφτη»  και προτείνει τα λύματα της Χαμολιάς και του Πόρτο Ράφτη να αποχετευτούν  στο υπό δημιουργία ΚΕΛ Κορωπίου-Παιανίας.

Το ΚΕΛ, με ΠΔ χωροθετείται στην νοτιοανατολική  πλευρά του Αεροδρομίου. 

2005

Στις 6/6/2005 εγκρίνεται από τη Νομαρχία  με μεγάλη πλειοψηφία η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του ΚΕΛ Αεροδρομίου.

Ο Δήμος Μαρκοπούλου απαντά με προσφυγή στο ΣτΕ κατά της δημιουργίας του ΚΕΛ Κορωπίου – Παιανίας και υποστηρίζει ότι το Πόρτο Ράφτη μπορεί να αποχετεύσει στο ΚΕΛ Μερέντας με την επέκτασή του.

Όμως το ΚΕΛ Μερέντας μπορεί να αναβαθμιστεί για χωρητικότητα 40.000 ισοδύναμων κατοίκων (ι.κ.) αλλά είναι δύσκολο και ενδεχόμενα  καταστροφικό για την υφιστάμενη εγκατάσταση  του ΚΕΛ Μερέντας να επεκταθεί  άνω των 40.000 ι.κ. και να φτάσει να δέχεται λύματα μέχρι τις 145.000 ι.κ. που προέβλεπε η κοινή απόφαση του ΥΠΕΧΩΔΕ και του Υπ. Εσωτερικών της 3/4/1995 ώστε  μπορεί να δεχθεί το σύνολο των λυμάτων του Πόρτο Ράφτη με ορίζοντα 40ετίας.

Διότι για την επέκταση του ΚΕΛ χρειάζονται σήμερα εκρηκτικές ύλες όπως χρειάστηκαν για τις εκσκαφές του Βιολογικού στην αρχή στο βραχώδες χώρο της Μερέντας και θα χρειαστούν και σήμερα για περεταίρω επέκταση.

Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει μεγάλος κίνδυνος με τις νέες εκσκαφές και τους κραδασμούς να προξενηθούν μεγάλες ζημιές (ρηγματώσεις) στις υπάρχουσες δεξαμενές και εγκαταστάσεις.

2013 (Δήμαρχος Μεθενίτης Σωτήριος)

Ο Δήμος Μαρκοπούλου αντιλαμβάνεται ότι αιτία που απορρίπτονται όλες οι αιτήσεις του για χρηματοδότηση έργων αποχέτευσης είναι η αρνητική στάση του απέναντι στο ΚΕΛ Αεροδρομίου. 

Η προσφυγή του Δήμου στο ΣτΕ αποσύρθηκε το 2013 (μετά από 8 χαμένα χρόνια) και έτσι προχώρησε η δημιουργία του ΚΕΛ Κορωπίου – Παιανίας, το οποίο και αποτελεί τη μοναδική λύση για την αποχέτευση του συνόλου του Πόρτο Ράφτη.

2015

Με την απόφαση 5501/11-11-2015 η Περιφέρειας Αττικής  εγκρίνει με συγχρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014-2020  έργα προϋπολογισμού 28.719.648 ευρώ.

Η χρηματοδότηση αφορά την υλοποίηση 7 υποέργων, εκ των οποίων:

• Το Υποέργο 1 αφορά ‘’Δίκτυο αποχέτευσης ακαθάρτων Πόρτο Ράφτη – Α’ Φάση (που δεν είχε υλοποιηθεί με την Απόφαση της ΕΕ του 1996) στο κύριο παραλιακό μέτωπο και
• Το Υποέργο 2 αφορά τα Αντλιοστάσια ακαθάρτων Πόρτο Ράφτη.
• Το Υποέργο 3 αναφέρει για αναβάθμιση (και όχι επέκταση) της υφιστάμενης ΕΕΛ Μαρκοπούλου από 20.000 σε 40.000 ι.κ. Και σωστά, γιατί η επέκταση σε 40.000 ι.κ περατώθηκε τον 9/1998 και έγιναν από τότε τα έργα πολιτικού μηχανικού. Με απλά λόγια υπάρχουν οι δεξαμενές και για την αναβάθμιση χρειάζονται οι ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις.  

Χρονικός ορίζοντας ολοκλήρωσης των έργων είναι η 31/12/2023.

Επίσης στη σύμβαση χρηματοδότησης αναφέρεται ρητά ότι «Δεν θα πραγματοποιηθεί καμία ιδιωτική σύνδεση στο δίκτυο χωρίς την έγγραφη συναίνεση της Δ.Α. και την εξασφάλιση λειτουργίας του αποδέκτη του ΚΕΛ Κορωπίου-Παιανίας».

Τι σημαίνει αυτό;

Ο αγωγός διάθεσης του ΚΕΛ Μερέντας πρέπει να συνδεθεί με εκείνον του ΚΕΛ Κορωπίου – Παιανίας και με κοινό αγωγό τα επεξεργασμένα λύματα των δύο ΚΕΛ θα οδηγηθούν στη θαλάσσια περιοχή της Χαμολιάς σε βάθος 50 μέτρων και απόσταση από την ακτή 1χλμ.

Τι συμβαίνει σήμερα: Το επεξεργασμένο λύμα από το ΚΕΛ Μερέντας οδηγείται ελεύθερα στο ρέμα του Αγ. Γεωργίου το οποίο, σύμφωνα με τη Μελέτη Περιβαλλοντολογικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) μπορεί να δεχθεί επεξεργασμένα λύματα μέχρι 3.500 μ3/ημέρα (περίπου14.000 ισοδύναμων κατοίκων) αφού, όπως υποστηρίζει η ΜΠΕ, αυτόν τον όγκο των λυμάτων μπορεί να απορροφήσει το ρέμα πριν φθάσουν στον Ερασίνο ποταμό) και στον αρχαιολογικό χώρο (Εδώ υπάρχουν αντιρρήσεις .Δεν υπάρχει περίπτωση στη χειμερινή περίοδο να διηθηθεί αυτή η ποσότητα) όπου τα «λιμνάζοντα νερά αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία». (Βλ. Στρατηγικό και Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του Δήμου Μαρκοπούλου). Δεν γνωρίζουμε σήμερα τον όγκο του επεξεργασμένου λύματος που διαθέτει ο Δήμος στο  ρέμα Αγ. Γεωργίου, ούτε εάν έχει λάβει από την Περιφέρεια περιβαλλοντολογικούς όρους.

Ούτε εάν επίσημα ο Δήμος Μαρκοπούλου επιμένει ακόμα στην παγκόσμια πρωτοτυπία «τυφλού Αποδέκτη».   

2020 (Δήμαρχος Αλλαγιάννης Κωνσταντίνος)

• Τη χρονιά αυτή τα έργα αποχέτευσης, με καθυστέρηση 4 ετών, έχουν ξεκινήσει αλλά και ήδη γίνει προβληματικά (με ενστάσεις των εργολάβων και προσφυγές σε αρμόδια Συμβούλια και τη δικαιοσύνη).
• Με αφορμή την απόφαση της ΕΥΔΑΠ να αποχετεύσουν στο ΚΕΛ Κορωπίου – Παιανίας τα παραλιακά τμήματα των Δήμων Σαρωνικού και Κορωπίου, η δημοτική αρχή καλεί Λαϊκή Συνέλευση στις 21/6/2020, όπου μεταξύ άλλων αποφασίζεται ότι «Λύση στο δήθεν πρόβλημα άρδευσης των καλλιεργειών του κάμπου των Μεσογείων υπάρχει, με την αποχέτευση του συνόλου του Πόρτο Ράφτη στο ΚΕΛ Κορωπίου – Παιανίας».
• Αντιπροσωπεία της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ στις 15/6/2020 επισκέπτεται την ΕΥΔΑΠ και αφού ενημερώνεται σε ευρύτατη σύσκεψη από στελέχη της ΕΥΔΑΠ προβάλει το αίτημα της ένταξης των έργων για την αποχέτευση του συνόλου του Πόρτο Ράφτη στο σχεδιασμό της ΕΥΔΑΠ και την απ’ ευθείας σύνεσή του με το ΚΕΛ Κορωπίου – Παιανίας.

Στην απαντητική επιστολή της η ΕΥΔΑΠ αναφέρει:

«Η ΕΥΔΑΠ δύναται όχι μόνο να εξετάσει το αίτημα μεταφοράς των λυμάτων της περιοχής Πόρτο Ράφτη στο ΚΕΛ Κορωπίου – Παιανίας αλλά και γενικότερα να διευκολύνει το Δήμο Μαρκοπούλου στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει για την οριστική επίλυση χρόνιων προβλημάτων.

Ωστόσο σεβόμενοι τις αρχές της διαφάνειας και επωφελούς αμοιβαίας συνεργασίας, προκειμένου να εξεταστεί το αίτημα της μεταφοράς των λυμάτων της περιοχής Πόρτο Ράφτη στο ΚΕΛ Κορωπίου – Παιανίας, χρειάζεται να ληφθεί αντίστοιχη απόφαση από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Μαρκοπούλου».

Η επιστολή αυτή κοινοποιείται στο Δήμαρχο Μαρκοπούλου, ο οποίος εισάγει το θέμα στο Δημοτικό Συμβούλιο και το αποσύρει αμέσως μετά χωρίς επαρκείς εξηγήσεις.

2022

Σήμερα, 30 χρόνια μετά τον πρώτο σχεδιασμό της ΕΥΔΑΠ, το Πόρτο Ράφτη δεν έχει ούτε ένα μέτρο δικτύου αποχέτευσης.

Η τελευταία χρηματοδότηση του 2015 φαίνεται ότι θα χαθεί, αφού όλα τα έργα έχουν φτάσει σε αδιέξοδα.

Η τελευταία ελπίδα να αποκτήσει αποχέτευση είναι ο Δήμος να παραχωρήσει το όλο έργο της αποχέτευσης στην ΕΥΔΑΠ.

Στο πρόσφατο Δημοτικό Συμβούλιο, 15/6/2022 πάρθηκε τελικά, εν μέσω αντεγκλήσεων και επιθέσεων στους εκπροσώπους της ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ, η απόφαση να ξεκινήσει διαπραγμάτευση του Δήμου με την ΕΥΔΑΠ.